شهره بیات
تغییرات قوانین شطرنج پس از فراز و نشیب های بسیار سرانجام در هشتاد و چهارمین کنگره فیده در شهر تالین کشور استونی به تصویب رسید. در این نسخه شاهد تغییرات زیادی در جهت رفع ابهام از قوانین موجود هستیم به گونه ای که بسیاری ماده ها با حفظ کارکرد پیشین تنها چند کلمه ای افزایش داشته اند تا پیام خود را هر چه رساتر منتقل سازند. اما در بخش های بسیاری نیز قوانین شاهد تغییرات عمده ای بوده اند. شاید مهمترین این بخش ها در بحث مربوط به بازی های سریع و بلیتس باشد که حتی بنیان آن یعنی "تعریف این بازی ها "نیز تغییر کرده است. در این مقاله ترجمه پیوست های الف و ب قوانین فدراسیون جهانی شطرنج یعنی قوانین مربوط به بازیهای بلیتس و سریع ارائه شده است.قسمت هایی که با رنگ زرد مشخص شده اند قوانین جدید می باشد که از اول جولای 2014 لازم الاجرا شده اند.
پیوست الف : بازی سریع
الف 1. بازی سریع بازی شطرنجی است که در آن یا کل حرکت ها باید در زمان مشخص شده ای بیشتر از 10 دقیقه اما کمتر از 60 دقیقه برای هر بازیکن انجام شود؛ یا زمان اختصاص یافته به اضافه 60 برابر هر گونه افزایش زمان بیشتر از 10 دقیقه اما کمتر از 60 دقیقه برای هر بازیکن باشد.
الف 2. بازیکنان موظف به ثبت حرکت ها نیستند.
الف 3. مقررات مسابقه اعمال می شود در صورتیکه:
الف- یک داور بر حداکثر3 بازی نظارت کند و
ب- هر بازی توسط داور یا دستیارانش، و در صورت امکان بوسیله وسایل الکترونیک ثبت شود.
الف 4. در غیر این صورت مقررات زیر اعمال می شود:
الف- از پوزسیون اولیه، به محض اینکه هر بازیکن 10 حرکت را کامل کرده باشد هیچ تغییری در
(1) تنظیم ساعت ها نمی توان داد، مگر آنکه برنامه مسابقات ناسازگارانه تحت تاثیر قرار گیرد.
(2) هیچ ادعایی مبنی بر چیدن نا صحیح مهره ها یا جهت صفحه شطرنج نمی توان مطرح کرد.
ب- حرکت غیر قانونی زمانی کامل است که بازیکن دکمه ساعتش را فشار دهد. اگر داور حرکت غیر قانونی را
مشاهده نماید باید بازیکن را بازنده اعلام نماید، به شرطی که حریف حرکت بعدی اش را انجام نداده باشد. اگر
داور مداخله نکرده باشد، حریف مجاز است ادعای برد نماید به شرطی که بازیکن حرکت بعدی اش را انجام
نداده باشد. اما در صورتیکه پوزسیون طوری باشد که حریف نتواند شاه بازیکن را با هیچگونه سلسله حرکت های
قانونی ممکن مات کند، بازی مساوی است. اگر بازیکن ادعا نکند و داور هم دخالت نکند حرکت غیر قانونی باید
پایدار بماند و بازی ادامه یابد. به محض اینکه حریف حرکت بعدی اش را انجام داد حرکت غیر قانونی را نمی
توان اصلاح کرد مگر اینکه بوسیله بازیکنان و بدون دخالت داور اصلاح شود.
ج. برای ادعای برد بر اساس (اتمام) زمان (حریف) ، مدعی باید ساعت را متوقف کند و
داور را مطلع نماید. برای آن که ادعا صحیح باشد مدعی باید پس از نگه داشتن ساعت ؛
در ساعت خود زمان داشته باشد. اما در صورتیکه پوزسیون طوری باشد که حریف
نتواند شاه بازیکن را با هیچگونه سلسله حرکت های قانونی ممکن مات کند، بازی مساوی است.
د. اگر داور مشاهده نماید که هر دو شاه در کیش هستند و یا پیاده ای در آخرین عرض از خانه اولیه اش است(خانه ترفیع) ، او باید صبر کند تا حرکت بعدی کامل شود. سپس اگر هنوز پوزسیون غیر قانونی روی صفحه باقی است، باید بازی را مساوی اعلام نماید.
الف 5. مقررات یک مسابقه باید معین کند که آیا ماده( الف3 )، یا ماده ( الف 4 ) برای آن رویداد اعمال می شود.
پیوست ب- بازی بلیتس
ب 1. بازی بلیتس بازی شطرنجی است که در آن کل حرکت ها باید در زمان مشخص شده از 10 دقیقه و یا کمتربرای هر بازیکن انجام شود؛ یا زمان اختصاص یافته به اضافه 60 برابر هر گونه افزایش زمان 10دقیقه و یا کمتر برای هر بازیکن باشد.
ب 2. جریمه های ذکر شده در ماده های 7 (وضعیت های غیر عادی) و 9 (بازی مساوی) مقررات مسابقه، باید 1دقیقه به جای 2 دقیقه باشد.
ب3. قوانین مسابقات اعمال می شود در صورتیکه:
الف- بر هر بازی یک داور نظارت کند و
ب- هر بازی توسط داور یا دستیارانش، و در صورت امکان بوسیله وسایل الکترونیک ثبت شود.
ب 4. در غیر این صورت بازی باید تابع قوانین بازی سریع مذکور در (پیوست الف 4) باشد.
ب 5. مقررات یک مسابقه باید معین کند که آیا ماده( ب3 )، یا ماده ( ب 4 ) برای آن رویداد اعمال می شود.
نقل از سایت شطرنج حرفه ایران